علی (ع) می فرماید: خدمت پیامبر اسلام (ص) بودیم، آن حضرت پرسید:
چه چیزی برای زنان نیکو و رواست؟ حضرت فاطمه (س) در پاسخ فرمود: «خیرٌ للنساءِ انْ لا یریْن الرّجال و لا یراهنّ الرّجالٌ ؛بهترین (حالت) برای زنان این است (که بدون ضرورت) مردان نامحرم را نبینند و نامحرمان نیز آنان را ننگرند».
پیامبر اکرم آنچنان از این سخن عمیق و رسا به وجه آمد که فرمود:
«انّها منّی، براستی فاطمه از من (پاره تن من) است (که چنین سخن سنجیده و عمیق می گوید)» فاطمه زهرا(س) کسی نیست که سخن بگوید و خود بدان عمل نکند. موسی بن جعفر(ع) از پدرانش تا می رسد به علی (ع) نقل کرده که نابینایی اجازه گرفت که بر فاطمه (س) وارد شود، پس فاطمه خود را پوشاند، رسول خدا فرمود: برای چه خود را پوشاندی در حالی که او تو را نمی بیند (نابینا است) فقالت ان لم یکن یرانی فانّی اراهُ و هُو یشُمُ الریح فقال رسول الله: اشهد انکّ بضعة منّی ؛ پس فاطمه (س) گفت: اگر او مرا نمی بیند من او را می بینم، و او بو (ی من) را استشمام می کند سپس رسول خدا فرمود: شهادت می دهم که تو پاره تن من هستی اینکه حضرت زهرا(س) فرموده اند برای زنان بهتر است که مردی آنان را نبیند و آنان هم مردی را نبینند آیا فقط صرف دیدن با چشم سر منظور است یا معنایی فراتر از این دارد؟
با دقت در مطالب ذیل پاسخ پرسش شما روشن می گردد:
1- منظور از دیدن در این روایت همان دیدن با چشم ظاهرو به تعبیر شما چشم سر است نه چشم باطن و بصیرت .
۲- اگر در آیات و روایات اسلامی مطالعه و تعمق داشته باشیم به این اصل مسلم می رسیم که اسلام احیاگر شخصیت زن و حافظ کرامت انسانى اوست، اسلام به زن مانند مرد استقلال اقتصادى داده است اسلام به زن همانند مرد حقوق اجتماعى قایل است و زن مانند مرد مىتواند با رعایت قوانین و مقررات اسلامى در فعالیتهاى اجتماعى و اقتصادى و سیاسى و فرهنگى شرکت کند بلکه در بسیارى از موارد، شرکت زنان در جامعه و به عهده گرفتن مسؤولیتهاى عمومى مانند مردان واجب است مانند تصدى امور بانوان در جامعه و امر به معروف و نهى از منکر البته شرکت در فعالیتهاى عمومى و به عهده گرفتن مسؤولیتها در صورتى امر مثبت و سازنده است که در چارچوب مقررات الهى و دین باشد. زیرا معیار در فعالیتهاى فردى و عمومى حفظ ارزشهاى اسلامى و تقوا است و در این فرقى بین زن و مرد وجود ندارد. متفکر شهید استاد مطهرى در این مورد مىفرمایند: «آن چه موجب فلج کردن نیروى زن و حبس استعدادهاى اوست حجاب به صورت زندانى کردن زن و محروم ساختن او از فعالیتهاى فرهنگى و اجتماعى و اقتصادى است و در اسلام چنین چیزى وجود ندارد. اسلام نه مىگوید که زن از خانه بیرون نرود و نه مىگوید حق تحصیل علم و دانش ندارد بلکه علم و دانش را فریضه مشترک زن و مرد دانسته است و نه فعالیت اقتصادى خاصى را براى زن تحریم مىکند، اسلام هرگز نمىخواهد زن بیکار و بىعار بنشیند و جورى عاطل و باطل درآید، پوشانیدن بدن به استثناء وجه و کفین مانع هیچ گونه فعالیت فرهنگى و اجتماعى یا
اقتصادى نیست. آن چه موجب فلج کردن نیروى اجتماع است آلوده کردن محیط کار به لذتجویىهاى شهوانى است»
۳-سخن حضرت زهرا –ع- در واقع بیانگر بهترین حال عفاف برای زنان است و به تعبیر دیگر وضعیت و حالت آرمانی و ایده آل را معرفی کرده اند که جامعه اسلامی باید به سمت و سوی تحقق بخشیدن به آن پیش برود . حال اگر این حالت ایده آل به دلیل فراهم نبودن زمینه و شرایط لازم فراهم نبود باید درجه و رتبه ای نزدیک به آن را رعایت نمود .
۴- در این سخن نورانی حضرت زهرا –ع-بهترین وضعیت رعایت عفاف معرفی شده است ولی در عین حال گاهی موضوعاتی مهم تر و با اهمیت تر با این حالت و وضعیت تزاحم پیدا می کند و چون مهم است بر آن مقدم می شود و خود زهرای مرضیه –ع- نیز برای انجام وظیفه الهی و سیاسی و اجتماعی خود و دفاع از اسلام و ولایت در بحرانی ترین اوضاع جامعه اسلامی در مسجد حضور یافت و با سخنرانی کوبنده و روشنگر خود توطئه منافقین و بد خواهان را افشا نمود و از حق و ولایت جانانه دفاع نمود و در عین حال حد کامل حجاب و عفاف ایلامی را رعایت نمود و در حالی که زنان بنی هاشم و کنیزان آن حضرت دورش را حلقه کرده بودند در این صحنه حضور یافت . از این رهگذر است که فاطمه زهرا(س) مىفرماید: صلاح زنان در این است که طورى زندگى نمایند که نه مردان بیگانه را ببینند و نه چشم بیگانگان بدان بیفتد و الا خود فاطمه زهرا(س) در متن مسائل سیاسى اجتماعى قرار داشت و همواره از حق و اسلام و اهل بیت دفاع مىکرد بعد از رحلت پیامبر(ص) در آن شرایط حساس و دشوار بحرانى که فتنه و دشمن تمامیت اسلام و قرآن را تهدید مىکرد. فاطمه زهرا بود که با شرکت خود در صحنه سیاسى واجتماعى از مقام ولایت و رهبرى دفاع مىکرد.
۵- با توجه به مطالب فوق دیدگاه حضرت زهرا(س) در مورد حضور زن در صحنههاى اجتماعى و سیاسى روشن مىشود. اگر از فاطمه زهرا(س) نقل شده ویژگى زن مسلمان این است که نه مرد نامحرم او را ببیند و نه او مرد نامحرم را ببیند [قال النبى(ص) لها اى شى خیرٌ للمرأة قالت لاترى رجلاً ولایراها رجل] هرگز به معناى انزوا و گوشهنشینى زن مسلمان نیست بلکه یا منظور این است که در فعالیتهاى اجتماعى باید آن چنان مقررات اسلامى را رعایت کند که موجب نگاه حرام نامحرمان نشود وبالعکس و یا به آن معناست که در مدیریت امور بانوان خود زنان باید عهدهدار باشند تا نیازى به تماس با مرد نامحرم نباشد.
۶- اگر کمى دقیقتر بیندیشیم این سخن حضرت زهرا(س) بهترین الگو براى دنیاى امروز است و چند کارکرد اساسى دارد:
الف- تأمین سلامت و بهداشت معنوى جامعه.
ب- رشد و استقلال و خودکفایى جامعه زنان. زیرا اگر قرار باشد زن را مردان نامحرم نبینند، لازمهاش این است که آنان داراى خودکفایى علمى در امور لازم خود مانند پزشکى و… باشند و این بهترین عامل رشد جامعه زنان است. پس دور بودن از نامحرم به معناى گوشه نشینى نیست، بلکه فعالیت و تلاش علمى و عملى و رسیدن به خودکفایى است.براى آگاهى بیشتر
ر.ک:۱- مسأله حجاب، شهید مرتضى مطهرى.
۲- فلسفه حقوق، قدرت اللَّه خسروشاهى- مصطفى دانشپژوه.
۳- فاطمه بانوى نمونه اسلام، ابراهیم امینى
۴- زندگانى حضرت فاطمه، سید هاشم رسولى محلاتى. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه
منبع:نگار
ویرایش و بازنویسی:حجاب کده
برچسبها: حجاب, حضرت زهرا, حجاب از دیدگاه بزرگان, حجاب در دیدگاه حضرت زهرا(س)حجاب زهرا, زهرا, زهرا(س), ,